Đồng chí Trần Phú sinh ngày 1/5/1904 tại thôn An Thổ, xã An Dân, huyện Tuy An, tỉnh Phú Yên; nguyên quán xã Tùng Ảnh, huyện Đức Thọ, tỉnh Hà Tĩnh.

     Năm 1922, sau khi đỗ đầu kỳ thi Thành Chung do Trường Quốc học Huế tổ chức, đồng chí Trần Phú được bổ nhiệm dạy học tại Trường Tiểu học Cao Xuân Dục, Thành phố Vinh. Trong quá trình dạy học, đồng chí có dịp gần gũi với công nhân và nông dân, nhiệt tình truyền đạt kiến thức văn hoá, giác ngộ tinh thần yêu nước, ý chí cách mạng cho những người lao động. Một thời gian sau, đồng chí thôi nghề dạy học, tập trung cho hoạt động cách mạng.

       Năm 1925, Đồng chí tham gia sáng lập và hoạt động tích cực trong tổ chức Hội Phục Việt tại Vinh, sau đó Hội đổi thành Tân Việt Cách mạng Đảng.

      Tháng 6/1925, lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc sáng lập Hội Việt Nam cách mạng Thanh niên. Đồng chí Trần Phú được Hội cử sang Quảng Châu, Trung Quốc bàn việc hợp nhất hai tổ chức. Trong thời gian này, đồng chí được lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc đặt tên là Lý Quý, được huấn luyện về lý luận chính trị và kết nạp vào Hội Việt Nam cách mạng Thanh niên.

       Năm 1927, đồng chí được cử sang học ở trường Đại học Lao động Cộng sản Phương Đông của Quốc tế Cộng sản ở Mátxcơva, để trở thành cán bộ cốt cán cho cách mạng. Sau khi tốt nghiệp (tháng 11/1929), đồng chí nhận chỉ thị của Quốc tế Cộng sản về nước hoạt động.

       Tháng 7/1930 đồng chí được bổ sung vào Ban Chấp ủy lâm thời và được giao nhiệm vụ dự thảo “Luận cương chính trị của Đảng” tại số nhà 90 phố Thợ Nhuộm, Hà Nội.

       Luận cương chính trị do Trần Phú khởi thảo là văn kiện quan trọng của Đảng Cộng sản Đông Dương (nay là Đảng Cộng sản Việt Nam), là cơ sở để Đảng ta đề ra sách lược, chiến lược của Đảng trong suốt quá trình đấu tranh bảo vệ chính quyền cách mạng.

      Với công lao và đóng góp to lớn với phong trào cách mạng, Đồng chí Trần Phú đã được Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương lần thứ nhất tháng 10/1930 bầu làm Tổng Bí thư đầu tiên của Đảng.

      Sáng ngày 18/4/1931, tại cơ quan ấn loát của Đảng, số nhà 66 đường Sampannho, nay là đường Lý Chính Thắng, quận 3, thành phố Hồ Chí Minh, Tổng Bí thư Trần Phú đã bị địch bắt. Trước khi hy sinh, đồng chí Trần Phú đã nhắn nhủ các đồng chí của mình “Hãy giữ vững chí khí chiến đấu”. Câu nói nổi tiếng của Tổng Bí thư Trần Phú đã trở thành vũ khí, phương châm, lý tưởng sống, ý chí quyết tâm phấn đấu, cống hiến của các thế hệ cán bộ, đảng viên và tuổi trẻ Việt Nam.

      Nhân kỷ niệm 120 năm ngày sinh đồng chí Trần Phú (1/5/1904 - 1/5/2024), Thư viện Hà Nội xây dựng Bộ sưu tập số "Ðồng chí Trần Phú - Tổng Bí thư đầu tiên của Đảng” nhằm tri ân những đóng góp to lớn, quan trọng của đồng chí cho sự nghiệp cách mạng Việt Nam, đặc biệt là thời kỳ Đảng mới thành lập. Đồng chí là tấm gương sáng ngời về khí tiết cộng sản chủ nghĩa và đạo đức cách mạng. Những phẩm chất cách mạng tốt đẹp, chí khí kiên cường, bất khuất trước kẻ thù và lời nhắn nhủ cuối cùng của đồng chí Trần Phú luôn sống mãi trong sự nghiệp cách mạng của dân tộc.

      Xin trân trọng giới thiệu cùng bạn đọc!